In de receptenschriften treffen we vooral recepten voor de fijne keuken aan. Ook in deze fijnen keuken werd veelvuldig aan "restverwerking"gedaan. Dat het hier niet om recepten gaat die bij "het gewone volk" op het menu stonden, wordt duidelijk als we naar de te gebruiken ingrediënten kijken. Wit brood, rozijnen, bitterkoekjes en rum werden niet vaak in de voorraadkast van de gemiddelde Brabander aangetroffen. 

Mijn schoonmoeder leerde de recepten om de pastoor en kapelaan een genoeglijke maaltijd te bezorgen en  ons (aangetrouwde) kinderen bevielen ze later ook zeer. Op hoogtijdagen kwam de hele familie in schoonmoeders krappe woning bijeen om de feestmaaltijd te nuttigen. Kermis, Kerstmis, Pasen: we kwamen steevast met de buiken rond gegeten en met zeker nog voor een dag lekkernijen die "over" waren, haar huis uit rollen! De uitsmijter was altijd het toetje.. zeg maar gerust het Grand Dessert! Citroenbavarois, chipolatapudding en bitterkoekjespudding was toch wel het minste dat op tafel kwam (en dan was het diner al voorafgegaan door de overheerlijke en machtige Mon Chou-taart een uitvinding van de jaren '70, schat ik).

Astrid heeft al eerder de Rumpudding in de schijnwerpers gezet. Vandaag is het de beurt aan de overheerlijke Bitterkoekjespudding. 

Bitter Koekjes Pudding
Een oud witbrood tot sneetjes gesneden
met boter gesmeerd een laag brood en 
een laag bitterkoekjes tot de vorm vol
is dan neemt men 4 eijers een kopje 
rum en Zuiker er over gegoten een
uur laten koken

Het is maanden stil geweest op deze pagina's. De fut was er kennelijk een beetje uit. Daarom hebben we de koppen maar eens bij elkaar gestoken en gesproken hoe we nu verder gaan. Het uitgangspunt blijft gehandhaafd: verweesde archiefstukken, toevallige vondsten, het dagelijks leven van vroeger een podium geven.

Terwijl de redactie van deze blog bezig is aan een restyling ("under construction"), vandaag op de valreep nog een pagina uit een van de receptenboekjes. Naast de vele variaties op (zwarte) inkt staan er ook veel apothekersrecepten in die voor ons, eenvoudige leken, moeilijk te volgen zijn. Wat mij vooral intrigeert zijn de vele huishoudelijke recepten: schoonmaaktips en eenvoudige huismiddeltjes, zalfjes en geneeskrachtige drankjes.

Hoewel in 1869 een Russische scheikundige het periodiek systeem al ontwikkelde, was dit nog niet doorgedrongen tot de eenvoudige apothekers en anderen die bekend waren met het potjeslatijn.