Na de bijzonder geslaagde "kletskoppen"-activiteit die we 12 december j.l. organiseerden kunnen we het allemaal: inkt maken op de manier zoals onze voorouders het deden.  Voor degenen die de dag gemist hebben, zijn er gelukkig nog de foto's.



Omdat er in het apothekersschriftje wel 30 recepten staan om zwarte inkt te maken, nu een paar varianten: één met regenwater en één met wijn (rood of wit staat niet vermeld)!

In het eerste recept wordt melding gemaakt van een voorschrift van ene Carel van Gilliers. Over deze Carel trof ik via de website van het Meertensinstituut de volgende informatie aan ( pag.220):


Blijft de vraag waar het receptenboekje waaruit wij putten vandaan komt. Daarover een volgende keer meer. Nu eerst de recepten:

#3
Om Zwarten Inkt te maaken.
Neemt 1 ½ [pond] Regenwater, doed daar in
6 lood gebrooken Galnooten
laat het zoo staan twee
dagen in de Zonne, dan
doet, daar nog bij
4 lood [Ongers?] Kooperrood
kleingestooten, en roerd
het wel onder een met
een stok, en stel het we
derom twee dagen in de
zonne, Ten laatsten doet
daar nog in
2 lood Arabische Gom die
zeer klaar is en klijn ge
stooten beneevens
2 lood Granaatappel-
schillen indien gij die
kunt bekoomen. Laat
het dan een weinig zieden
met een zacht vúúr en
giet het eindelijk klaar
boven af. Zoo is de inkt
volgens dit voorschrift
van Carel de Gilliers
in zijnen Trap der Jeugd ge
geeven, gereed.

#4
Om met der haast goeden zwar
ten Inkt te maaken.

Neemt 3 pinten wijn, laat daar in
¼ [pond] Galnooten, die gebrooken
zijn zieden, het kooksel
altoos wel om roerende, tot
dat een derde gedeelte van
den wijn verkookt is.
neem het als dan van het
vúúr, en nog laaúw zijnde
doed daar in
¼ [pond] Koperrood. en roer
het nog eenigen tijd wel om.
Laat het vervolgens staan
tot den volgenden dag; en neem
dan een pot of kruik in
welke men den inkt wil
laaten, Roerd het kook
zel nog eens wel om
en laat het door een doek
in die pot of kruik waar
in de inkt bewaard zal
worden, door zijgen, daar
ten laatsten bij in doende
10 lood Gom

2 reacties

1. Astrid on 7 januari 2010 om 14:43

   Leuk stukje Mirjam!
   
   Het was een hele ervaring om eens zelf inkt te maken, maar het resultaat mocht er zijn: prima zwarte schrijfinkt

    
2. Huseyin@Istanbul on 28 maart 2011 om 18:02

   Erg interessant!!
   
   Ik heb een boekje uit 1962 van wetenschapshistoricus Martin Levey waarin recepten voor allerlei soorten inkt staan uit een middeleeuws Arabisch werk geschreven door een Noord Afrikaanse prins ( ca. A.D 1025)Ibn Badis.
   
   Zo verwonderlijk dat de recepten zo op elkaar lijken.
   
   Martin Levey, Mediaeval Arabic Bookmaking and its Relation to Early Chemistry and Pharmacology.Transactions of the American Philosophical Society, Volume 52, Part 4, 1962